Đó là trường hợp của anh N.X.A 41 tuổi, Hà Nội. Anh tâm sự với các bác sĩ, cách đây 3 tuần gia đình anh mắc Covid-19 nên mua máy đo SpO2 để theo dõi tại nhà. Tuy nhiên, anh phát hiện khi ngủ thường xuyên có những cơn tụt Oxy máu xuống rất thấp. Người nhà quan sát thấy có khi chỉ còn dưới 70%.
Sợ di chứng tim phổi do Covid, anh X.A đến khám tại Trung tâm hô hấp. Tại phòng khám 502, các bác sĩ nhận thấy anh có các triệu chứng như ngủ ngáy, đau đầu, buồn ngủ ban ngày, mất tập trung công việc từ rất lâu nhưng chưa được phát hiện và chẩn đoán bệnh.
Anh X.A được đo đa kí giấc ngủ tại trung tâm Hô hấp. Kết quả đo cho thấy bệnh nhân mắc chứng ngừng thở khi ngủ mức độ nặng với AHI >70, cơn ngừng thở dài nhất kéo dài 70 giây và SpO2 thấp nhất là gần 50%. Ngay lập tức bệnh nhân được tư vấn điều trị bằng phương pháp thở máy CPAP. Bước đầu cho thấy đáp ứng tốt, anh A đỡ buồn ngủ, tỉnh táo trong ngày hôm sau.
Ngừng thở khi ngủ (OSA) là một bệnh lý thường gặp hiện nay, tuy nhiên bệnh lại ít được biết đến và ít được quan tâm trong cộng đồng mặc dù có thể gây ra các biến chứng rất nặng nề, thậm chí tử vong. Tỷ lệ mắc bệnh tại Bắc Mỹ là 15-30% ở nam và 10-15% ở nữ. Các ước tính toàn cầu cho thấy có hơn 936 triệu người mắc OSA trong độ tuổi từ 30-69 tuổi.
Các yếu tố liên quan chính là tuổi, giới tính, béo phì và các bất thường về đường thở. Ngưng thở khi ngủ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra thiếu oxy toàn thân, ảnh hưởng đến các cơ quan như tim, phổi, thận, tuyến tụy, não,… từ đó gây rối loạn chuyển hóa, tăng huyết áp, tăng nguy cơ nhồi máu não, nhồi máu cơ tim và đột tử. Hiện nay, tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ngừng thở khi ngủ là đo đa ký hô hấp và đa ký giấc ngủ.
Cảnh giác với cơn ngưng thở khi ngủ.
Ths.BSNT Phan Thanh Thủy - Bộ môn Nội tổng hợp – Đại học Y Hà Nội - Trung tâm Hô hấp – Bệnh viện Bạch Mai cho biết, hội chứng ngừng thở khi ngủ được xem là "sát thủ" khi ngủ, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Đầu tiên là do xuất hiện các cơn ngừng thở ban đêm khiến cho chất lượng giấc ngủ rất kém, người bệnh có biểu hiện buồn ngủ, rất hay ngủ gật ban ngày, gây giảm chất lượng cuộc sống, làm việc kém hiệu quả. Ở trẻ nhỏ, trẻ thậm chí học hành giảm sút, giảm trí nhớ, mất tập trung, ngủ gật trong lớp học.
Đặc biệt ở người lái xe bị hội chứng ngừng thở có thể gây tai nạn giao thông, cực kỳ nguy hiểm cho tính mạng của bản thân và những người xung quanh. Theo các nghiên cứu đã được công bố, nguy cơ gây tai nạn giao thông ở những bệnh nhân mắc hội chứng ngừng thở khi ngủ cao gấp 3 lần so với những người không mắc hội chứng này.
Khi ngưng thở lúc ngủ, không khí không vào đến phổi để trao đổi oxy, gây ra thiếu oxy toàn thân, ảnh hưởng đến mạch máu ở tim, phổi, thận, tuyến tụy, não... từ đó gây nên một loạt các rối loạn chuyển hóa, tăng huyết áp, ảnh hưởng đến các mạch máu não, mạch máu ở tim và khắp cơ thể, dẫn đến bệnh tăng huyết áp, tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim, đột quỵ do tắc mạch não, xuất huyết não.
BS Thuỷ khuyến cáo nếu trong gia đình có người thường xuyên ngáy, ngáy to; hay buồn ngủ vào ban ngày; thức giấc nhiều lần trong đêm; đi tiểu đêm nhiều; đau đầu buổi sáng; không biết mình có ngủ được hay không; giảm trí nhớ, kém tập trung khi làm việc, thậm chí người khác quan sát thấy có hiện tượng ngưng hoặc giảm động tác thở khi ngủ ... thì nên đi khám chuyên khoa hô hấp để được chẩn đoán bệnh.
